Tiroit hormonları; dokuların metabolizma hızını ve oksijen kullanma hızını artırmaktadırlar. Proteinlerin hem anabolizması hem de katabolizması doza bağlı olarak tiroit hormonları tarafından etkilenmektedir. Gebelik sırasında kadınlarda, tiroit bezi üzerinde önemli etkileri olan birçok fizyolojik değişiklik meydana gelir. Gebelik sırasında oluşan hormonal ve metabolik bu değişiklikler, vücuttaki tiroit değerlerini etkileyebilir veya bazı tiroid bezi hastalıklarını taklit edebilir. Ayrıca gebelik, tiroit bezi hastalığının seyrini de etkileyebilir; örneğin, otoimmün tiroit hastalıkları gebelik sırasında baskılanmakta, doğum sonrası alevlenmektedir. Bunun yanında, tiroit bezi hastalıkları gebeliğin seyrini, fetüsü ve yenidoğanı etkileyebilir. Gebeliklerin yaklaşık %2,5’inde görülen hipotiroidizm genellikle artmış TSH değeri ile karakterize bir durumdur. Hipotiroidizm, neonatal ve çocukluk çağında nörolojik gelişim bozukluklarına neden olabilir. Gebelikte hipertiroidizm, hipotiroidizm ile kıyaslandığında çok daha nadir görülür. Görülme sıklığı yaklaşık olarak %0,2 dir. Belirgin hipertiroidizm düşük TSH düzeyleri ile birlikte sT4 düzeylerinin artması ve subklinik hipertiroidizm ise asemptomatik düşük TSH dizeyleri ile birlikte sT4 düzeylerinin normal olması durumudur. Klinik olarak taşikardi, sinirlilik, terleme ve nefes darlığı gibi belirtiler normal gebelikte ortaya çıkan belirtiler ile çok karışır. Ayrıca tremor, ısıya tahammülsüzlük, proksial adalelerde zayıflık, barsak hareketlerinde artma, egzersiz toleransında azalma ve hipertansiyon gibi bulgular olur. Tanılama ve tedavi aşamasında ebeye büyük sorumluluklar düşmektedir. Ebe, hastalığın belirti ve bulgularını erken tanılamak, gebelik öncesi, gebelik sırasında ve doğum sonuna yönelik bakım için, başta eğitici ve danışmanlık rolü olmak üzere bütün rol ve işlevlerini ön plana çıkarmalıdır.
Anahtar Kelimeler: tiroit, gebelik, hipertiroidizm, hipotiroidizm
|
