Tiroit hormonlarý; dokularýn metabolizma hýzýný ve oksijen kullanma hýzýný artýrmaktadýrlar. Proteinlerin hem anabolizmasý hem de katabolizmasý doza baðlý olarak tiroit hormonlarý tarafýndan etkilenmektedir. Gebelik sýrasýnda kadýnlarda, tiroit bezi üzerinde önemli etkileri olan birçok fizyolojik deðiþiklik meydana gelir. Gebelik sýrasýnda oluþan hormonal ve metabolik bu deðiþiklikler, vücuttaki tiroit deðerlerini etkileyebilir veya bazý tiroid bezi hastalýklarýný taklit edebilir. Ayrýca gebelik, tiroit bezi hastalýðýnýn seyrini de etkileyebilir; örneðin, otoimmün tiroit hastalýklarý gebelik sýrasýnda baskýlanmakta, doðum sonrasý alevlenmektedir. Bunun yanýnda, tiroit bezi hastalýklarý gebeliðin seyrini, fetüsü ve yenidoðaný etkileyebilir. Gebeliklerin yaklaþýk %2,5’inde görülen hipotiroidizm genellikle artmýþ TSH deðeri ile karakterize bir durumdur. Hipotiroidizm, neonatal ve çocukluk çaðýnda nörolojik geliþim bozukluklarýna neden olabilir. Gebelikte hipertiroidizm, hipotiroidizm ile kýyaslandýðýnda çok daha nadir görülür. Görülme sýklýðý yaklaþýk olarak %0,2 dir. Belirgin hipertiroidizm düþük TSH düzeyleri ile birlikte sT4 düzeylerinin artmasý ve subklinik hipertiroidizm ise asemptomatik düþük TSH dizeyleri ile birlikte sT4 düzeylerinin normal olmasý durumudur. Klinik olarak taþikardi, sinirlilik, terleme ve nefes darlýðý gibi belirtiler normal gebelikte ortaya çýkan belirtiler ile çok karýþýr. Ayrýca tremor, ýsýya tahammülsüzlük, proksial adalelerde zayýflýk, barsak hareketlerinde artma, egzersiz toleransýnda azalma ve hipertansiyon gibi bulgular olur. Tanýlama ve tedavi aþamasýnda ebeye büyük sorumluluklar düþmektedir. Ebe, hastalýðýn belirti ve bulgularýný erken tanýlamak, gebelik öncesi, gebelik sýrasýnda ve doðum sonuna yönelik bakým için, baþta eðitici ve danýþmanlýk rolü olmak üzere bütün rol ve iþlevlerini ön plana çýkarmalýdýr.
Anahtar Kelimeler: tiroit, gebelik, hipertiroidizm, hipotiroidizm
|
